Profibus vs Profinet: Hangisi Daha İyi?
Profibus ve Profinet Nedir?
Profibus ve Profinet, Siemens tarafından geliştirilen endüstriyel haberleşme protokolleridir. İkisi de PLC, sensör, aktüatör ve diğer cihazlar arasında veri iletimi sağlar.
Profibus (Process Field Bus)
Tanım: 1989'da geliştirilen seri kablo tabanlı haberleşme protokolü
Fiziksel Katman: RS-485 (iki telli kablo)
Hız: 9.6 Kbps - 12 Mbps
Mesafe: Segment başına 100-1,200 metre (hıza bağlı)
Maksimum Cihaz: 127 cihaz (master-slave yapısı)
Profibus Varyantları
1. Profibus DP (Decentralized Peripherals): En yaygın kullanılan. PLC ile I/O cihazları arasında hızlı veri transferi.
2. Profibus PA (Process Automation): Proses endüstrisi için. Ex-proof ortamlarda güvenli.
3. Profibus FMS: Yüksek seviye haberleşme. Artık kullanılmıyor.
Profinet (Process Field Net)
Tanım: 2000'lerde geliştirilen Ethernet tabanlı protokol
Fiziksel Katman: Ethernet (standart Cat5e/Cat6 kablo)
Hız: 100 Mbps - 1 Gbps
Mesafe: 100 metre (switch ile uzatılabilir)
Maksimum Cihaz: Teorik sınırsız (pratik 256+)
Profinet Türleri
1. Profinet IO (I/O): Standart uygulama, PLC-cihaz haberleşmesi
2. Profinet CBA: Bileşen tabanlı otomasyon
3. Profinet IRT (Isochronous Real-Time): Motion control için, mikrosaniye hassasiyet
Karşılaştırma Tablosu
| Özellik | Profibus | Profinet |
|---|---|---|
| Teknoloji | Seri (RS-485) | Ethernet |
| Hız | 12 Mbps max | 100 Mbps - 1 Gbps |
| Kablo | Özel Profibus kablo | Standart Ethernet |
| Konektör | 9-pin D-sub | RJ45 |
| Topology | Bus (hat) | Yıldız, halka, hat |
| Maliyet | Orta | Düşük (standart ekipman) |
| Kurulum | Sonlandırma gerekli | Plug & play |
| Tanı | Zor | Kolay (Ethernet araçları) |
| Gelecek | Yavaş yavaş terk ediliyor | Endüstri standardı |
Hangisini Seçmeliyim?
Profibus Tercih Edin:
- Mevcut Profibus altyapınız var
- Eski Siemens S7-300/400 PLC'ler kullanıyorsunuz
- Basit, az cihazlı (10-20 cihaz) uygulamalar
- Bütçe kısıtlı (mevcut ekipmanı kullan)
Profinet Tercih Edin:
- Yeni proje başlıyorsunuz
- Siemens S7-1200/1500 PLC kullanıyorsunuz
- Çok sayıda cihaz (50+)
- Yüksek hız gerekiyor
- Motion control uygulamaları
- Uzun vadeli yatırım
Geçiş Stratejisi
Hibrit Çözüm: Profibus ve Profinet birlikte kullanılabilir!
Örnek Senaryo:
- Ana PLC: Profinet ile HMI ve yeni I/O'lara bağlı
- Eski alan I/O'ları: Profibus/Profinet gateway ile entegre
- Kademeli geçiş: Yeni yatırımlar Profinet, mevcut Profibus korunur
Performans Karşılaştırması
Yanıt Süresi:
- Profibus DP: ~10 ms
- Profinet IO: ~10 ms
- Profinet IRT: <1 ms (mikrosaniye seviyesi)
Veri Boyutu:
- Profibus: 244 byte/mesaj
- Profinet: 1440 byte/mesaj (çok daha büyük)
Kurulum ve Devreye Alma
Profibus Kurulum:
- Kablo çek (twisted pair, ekranlı)
- Sonlandırma dirençleri tak (başta ve sonda)
- Her cihaza adres ata
- Baud rate ayarla (tüm cihazlar aynı olmalı)
- TIA Portal'da hardware config
Profinet Kurulum:
- Ethernet kablosu çek (Cat5e minimum)
- Switch kullan (endüstriyel switch önerilir)
- IP adresleri ata (otomatik veya manuel)
- TIA Portal'da cihazları tara (otomatik bulur)
- Topoloji oluştur
Yaygın Sorunlar ve Çözümler
Profibus:
- Haberleşme yok: Sonlandırma direnci kontrol et
- Aralıklı kesinti: Kablo kalitesi, elektromanyetik parazit
- Yavaş yanıt: Baud rate düşük, çok cihaz var
Profinet:
- Cihaz bulunamıyor: IP çakışması, switch arızası
- Paket kaybı: Kablo kalitesi, switch performansı
- Yavaş yanıt: Network yükü, broadcast trafiği
Maliyet Analizi
Profibus Sistemi (10 cihaz):
- Profibus master kart: 5,000 TL
- Profibus kablo (100m): 2,000 TL
- Konektör ve aksesuar: 1,000 TL
- Toplam: ~8,000 TL
Profinet Sistemi (10 cihaz):
- Profinet port (PLC'de standart): 0 TL
- Ethernet switch (endüstriyel): 3,000 TL
- Cat6 kablo (100m): 500 TL
- RJ45 konektör: 200 TL
- Toplam: ~3,700 TL
Profinet %50+ daha ekonomik!
Gelecek ve Trend
Profibus: Yeni yatırımlarda kullanılmıyor, mevcut sistemler korunuyor
Profinet: Endüstri 4.0 standardı, sürekli gelişiyor
TSN (Time-Sensitive Networking): Profinet'in geleceği, deterministik Ethernet
Profinet, modern endüstriyel otomasyonun haberleşme standardıdır. Yeni projeler için net tercih Profinet olmalıdır.