HMI Sistemleri: İnsan Makine Arayüzü Tasarımı ve Kullanımı

HMI Nedir?

HMI (Human Machine Interface), operatörlerin endüstriyel makinelerle etkileşim kurmasını sağlayan arayüz sistemidir. Dokunmatik ekranlar, butonlar ve göstergeler aracılığıyla makine kontrolü ve izleme yapılır.

HMI Türleri

1. Operatör Panelleri: Basit buton ve LED ekranlar

2. Dokunmatik Ekranlar: Grafik arayüzlü modern sistemler

3. PC Tabanlı HMI: Endüstriyel bilgisayarlarda çalışan yazılımlar

4. Web Tabanlı HMI: Tarayıcı üzerinden erişilebilen sistemler

5. Mobil HMI: Tablet ve telefon uygulamaları

HMI Tasarım Prensipleri

1. Kullanıcı Dostu Arayüz:

• Sezgisel navigasyon
• Tutarlı düzen
• Anlaşılır ikonlar
• Renkli kodlama

2. Bilgi Hiyerarşisi:

• Kritik bilgiler ön planda
• Detaylar alt sayfalarda
• Alarm önceliklendirme

3. Performans:

• Hızlı yanıt süresi
• Akıcı animasyonlar
• Düşük yük

HMI vs SCADA Farkı

HMI: Makine seviyesi, yerel kontrol, operatör arayüzü

SCADA: Tesis seviyesi, merkezi izleme, yönetim arayüzü

İkisi birlikte kullanılır: HMI makinede, SCADA kontrol odasında

Popüler HMI Yazılımları

1. Siemens WinCC: Güçlü ve esnek, endüstri standardı

2. Allen Bradley FactoryTalk: Rockwell ekosistemi

3. Schneider Vijeo Designer: Kullanıcı dostu

4. Wonderware InTouch: Yaygın kullanım

5. Ignition: Modern ve web tabanlı

HMI Güvenlik Özellikleri

1. Kullanıcı Yetkilendirme: Operatör, teknisyen, yönetici seviyeleri

2. Şifre Koruması: Güvenli erişim kontrolü

3. Audit Trail: Tüm işlemlerin kaydı

4. Ekran Kilitleme: Zamanaşımı koruması

Alarm Yönetimi

Alarm Seviyeleri:

• Kritik (Kırmızı): Acil müdahale gerekli
• Uyarı (Sarı): Dikkat edilmeli
• Bilgi (Mavi): Bilgilendirme amaçlı

Alarm Özellikleri:

• Sesli uyarı
• Yanıp sönen göstergeler
• Alarm geçmişi
• Alarm istatistikleri

Trend ve Raporlama

Trend Grafikleri: Süreç değişkenlerinin zamana göre grafiği

Raporlar: Vardiya, günlük, haftalık, aylık raporlar

Veri Kaydı: Tüm verilerin veritabanında saklanması

Mobil HMI Trendleri

1. Responsive Design: Her ekran boyutuna uyum

2. Dokunmatik Optimizasyon: Parmak dostu butonlar

3. Offline Mod: İnternet olmadan çalışma

4. Push Bildirimler: Alarm bildirimleri

HMI Seçim Kriterleri

• Ekran boyutu ve çözünürlük
• Dokunmatik veya tuş takımı
• IP koruma sınıfı (toz/su)
• Sıcaklık dayanımı
• Haberleşme protokolleri
• Yazılım lisans maliyeti

HMI sistemleri, modern endüstriyel otomasyonun kullanıcı arayüzüdür. İyi tasarlanmış HMI, operatör verimliliğini önemli ölçüde artırır.